Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
της τάξης μας για το σχολικό έτος (2008-2009) Από το πρόγραμμα αποκομίσαμε πολλά, ομώς καλύψαμε ένα ελάχιστο μόνο μέρος του θέματος μας. Υπάρχουν ακόμα πολλά φυτά για τα οποία μπορούμε να σας μιλήσουμε και πολλές συνταγές που μπορούμε να σας προτείνουμε. Επίσης υπάρχουν και δικές σας απορίες που έχουν διατυπωθεί καιρό τώρα, αλλά δυστυχώς λόγο έλλειψης χρόνου δεν μπορέσαμε να καλύψουμε. Επείδή λοιπόν η λειτουργία του blog πρέπει να συνεχιστεί, κι εγώ λόγω των υποχρεώσεων της 3ης Λυκείου δεν έχω το χρόνο να το επιμεληθώ, θα το αναλάβει μια καινούρια όμάδα απο την 1η Λυκείου του σχολείου μας, η οποία θα συνεχίσει το πρόγραμμα. Ελπίζω η ως τώρα δουλειά μου να ήταν ικανοποιητική και διαφωτιστική ή ακόμα καλύτερα να σας έδωσε κίνιτρο για τη δική σας περεταίρω ενασχόληση. Τέλος θα ήθελα να ευχηθώ καλή συνέχεια στην ομάδα που παραλαμβάνει τη σκυτάλη!
Οι πρώτες αναφορές για τις θεραπευτικές και καλλωπιστικές ιδιότητες της μαστίχας Χίου έγιναν από τον Ιπποκράτη (5ος αι. π.Χ.) και συνεχίζονται και στους επόμενους αιώνες από γιατρούς, φαρμακοποιούς και βοτανολόγους (Διοσκουρίδης Ορειβάσιος, Αέτιος Γαληνός, Πηλινός). Σήμερα, η διεθνής επιστημονική κοινότητα έρχεται να επιβεβαιώσει τις ιστορικά καταγεγραμμένες ιατροφαρμακευτικές ιδιότητες της μαστίχας της Χίου.
Οι πολλαπλές της χρήσεις
*Οι πολυφαινόλες και μερικά από τα τερπένια (που περιέχονται στη σύσταση του μαστιχόδενδρου) είναι ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες και προστατεύουν τον οργανισμό από τις οξειδώσεις, ενώ το μαστιχέλαιο (αιθέριο έλαιο της μαστίχας) έχει αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή και επουλωτική δράση.
*Οι πολυφαινόλες της μαστίχας μειώνουν επίσης τα επίπεδα σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα και προστατεύουν τα επιθηλιακά κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος.
*Στην ιατρική έχει ευρεία χρήση σε αλοιφές για εγκαύματα και δερματικές παθήσεις. Η μαστίχα και το παράγωγό της κολοφώνιο χρησιμοποιούνται και στη χειρουργική για την παρασκευή ραμμάτων, επιδέσμων και υλικών αντισηψίας.
*Στην οδοντιατρική το μάσημα της μαστίχας συμβάλλει στην καλή διατήρηση της υγείας των ούλων, στην καταπολέμηση της κακοσμίας, της ξηροστομίας και του σχηματισμού πλάκας. Επίσης αποτελεί πρώτη ύλη για την παρασκευή οδοντόκρεμας, διαλυμάτων πλύσης.
*Στην κοσμετολογία η μαστίχα χρησιμοποιείται σε κρέμες προσώπου, σε σαπούνια κ.ά., καθώς καθαρίζει σε βάθος την επιδερμίδα και της χαρίζει φυσική λάμψη.
Φάρμακο για τις πεπτικές παθήσεις
Η μαστίχα φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και τη θεραπεία παθήσεων του πεπτικού συστήματος (έλκος, νόσος Κρον, δυσπεψία κ.ά.). Οι μελέτες που διεξήγαγαν αρχικά Βρετανοί ερευνητές στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Νότιγχαμ (1998) και στη συνέχεια πολλοί ακόμα επιστήμονες σε Ευρώπη και ΗΠΑ επισημαίνουν ότι ακόμα και ένα γραμμάριο μαστίχας ημερησίως (που θα χορηγείται επί δύο εβδομάδες) είναι ικανό να καταστείλει τη δράση του κύριου υπεύθυνου για το έλκος «ελικοβακτηριδίου του πυλωρού».
Επίσης θεαματικά ήταν τα αποτελέσματα από μελέτη που διεξήχθη στο «Σκυλίτσειο» Γενικό Νοσοκομείο Χίου ως προς την ευεργετική δράση της μαστίχας σε ασθενείς με δυσπεπτικά προβλήματα. Σύμφωνα με τον δρα Κ. Ντάμπο γαστρεντερολόγο: «Για τρεις εβδομάδες 54 ασθενείς έπαιρναν ένα γραμμάριο μαστίχας την ημέρα και, παράλληλα, ο ίδιος αριθμός ασθενών λάμβανε εικονικό φάρμακο. Το 75% των ασθενών που πήραν τη μαστίχα είχαν σημαντική βελτίωση (π.χ. υποχώρησε ο πόνος στο στομάχι, οι καούρες κ.ά.), ενώ μόνο το 41% των ασθενών που πήραν εικονικό φάρμακο σημείωσε βελτίωση. Αν αναλογιστεί κανείς ότι 100.000.000 άνθρωποι πάσχουν από δυσπεψία στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι η φαρμακευτική θεραπεία της είναι συνήθως αναποτελεσματική, γίνεται φανερό ότι η χρήση της μαστίχας μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας των δυσπεπτικών ενοχλημάτων τον 21ο αιώνα».
Πρόσφατα ανακοινώθηκαν τα πρώτα ευεργετικά αποτελέσματα ύστερα από χορήγηση σκόνης μαστίχας Χίου σε μορφή κάψουλας και σε ασθενείς που πάσχουν από τη χρόνια νόσο του Crohn (ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου). Η κλινική μελέτη διεξήχθη στο Γαστρεντερολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου της Νίκαιας υπό το διευθυντή του τμήματος δρα Ι. Τριανταφυλλίδη, με την εργαστηριακή υποστήριξη του Εργαστηρίου Χημείας, Βιοχημείας και Φυσικοχημείας Τροφίμων του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου υπό τον καθηγητή Ν. Ανδρικόπουλο.
Και τις παθήσεις των δοντιών και των ούλων
Η δεύτερη πιο συνηθισμένη χρήση της μαστίχας συνδέεται από την αρχαιότητα με τη στοματική υγιεινή, καθώς αναφέρεται σε μια σειρά από φαρμακευτικές συνταγές και γιατροσόφια κατά των παθήσεων των δοντιών και των ούλων. Το 17ο αιώνα ο γιατρός Παύλος ο Αιγινήτης κατέγραψε και την πρώτη συνταγή με βάση τη μαστίχα για την παρασκευή οδοντόπαστας. Η σύγχρονη έρευνα επιβεβαιώνει ότι το μάσημα μαστίχας, σε αντίθεση με τις κοινές τσίχλες, προκαλεί μεγαλύτερη διέγερση σάλιου με αποτέλεσμα τον περιορισμό της ανάπτυξης βακτηρίων στη στοματική κοιλότητα και την αύξηση της αίσθησης φρεσκάδας και καθαρότητας στο στόμα. Επιπλέον, όπως απέδειξαν μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις οδοντιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης (1985), Meikai Ιαπωνίας (2003), Ege university Σμύρνης (2004) και σε τρία ακόμα πανεπιστήμια της Τουρκίας (2005), η συστηματική χρήση της μαστίχας Χίου περιορίζει το σχηματισμό οδοντικής μικροβιακής πλάκας. Στα συμπεράσματα των μελετών καταγράφεται ότι η μαστίχα (ως φυσική τσίχλα) παρουσιάζει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αντιμικροβιακή δράση που συναγωνίζεται αυτή των αντιβιοτικών.
Ασπίδα στις καρδιοπάθειες.
Τα τελευταία χρόνια με ιδιαίτερο ενδιαφέρον μελετάται η χρήση της μαστίχας στην αντιμετώπιση της αυξημένης χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Οι μελέτες από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, καθώς και από τη Γαστρεντερολογική Κλινική «Άγιος Παντελεήμονας» του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές. Σύμφωνα με τους ειδικούς που διεξάγουν την έρευνα, τα αντιοξειδωτικά εκχυλίσματα της μαστίχας (π.χ. πολυφαινόλες κ.ά.) και αυτό του σάλιου που εκκρίνεται κατά τη μάσησή της παρεμποδίζουν το σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες, δηλαδή προστατεύουν από τις καρδιοπάθειες. Οι πολυφαινόλες της μαστίχας μειώνουν επίσης τα επίπεδα σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα, προστατεύουν τα επιθηλιακά κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος, αυξάνουν την HDL «καλή» χοληστερόλη και μειώνουν τα επίπεδα της LDL «κακής» χοληστερόλης.
Στην υπηρεσία της ομορφιάς
Την πρώτη συνταγή για κρέμα προσώπου, η οποία περιείχε ανάμεσα σε άλλα και μαστίχα, κατέγραψε ο προσωπικός γιατρός του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, ενώ ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα η μαστίχα χρησίμευε σαν αντιηλιακό και προστάτευε από εγκαύματα που μπορούσε να προκαλέσει η έκθεση στον ήλιο. Όμως η ευεργετική δράση της μαστίχας στην επιδερμίδα έχει εντοπιστεί και από τους σύγχρονους ερευνητές. Τα αποτελέσματα σχετικών δημοσιεύσεων αποκαλύπτουν ότι το μαστιχέλαιο παρουσιάζει εξαιρετικές αναπλαστικές ιδιότητες για το δέρμα, γι αυτό και χρησιμοποιείται ως βασικό στοιχείο στις κρέμες προσώπου και άλλων καλλυντικών. Επίσης, το μαστιχόνερο είναι ιδανικό για να χρησιμοποιείται ως ενυδατική και τονωτική λοσιόν. Σημαντικά είναι και τα αποτελέσματα από σχετικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Κυτταρικού Πολλαπλασιασμού και Γήρανσης του Ινστιτούτου Βιολογίας στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», τα οποία αποδεικνύουν ότι η μαστίχα Χίου και τα εκχυλίσματά της παρουσιάζουν αξιοσημείωτες επουλωτικές ιδιότητες, βοηθώντας παράλληλα στην ανάπλαση της επιδερμίδας και στη σύνθεση κολλαγόνου.
Το μαστιχόδενδρο (Σχίνος) ανήκει στην οικογένεια Πιστάκια. Είναι θάμνος αειθαλής, έχει ύψος 2-3 μέτρα και πολλές φορές φτάνει μέχρι και τα 5 μέτρα.
Αναπτύσσεται με μεγάλη βραδύτητα. Την πλήρη ανάπτυξή του την παίρνει στα 40-50 χρόνια. Από τον 5ο ή τον 6ο χρόνο αρχίζει και δίνει Μαστίχα και από τον 12-15 χρόνο δίνει κανονικά πάνω από 320 γραμμάρια και σε σπάνια μέχρι 1 κιλό. Ζει πάνω από 100 χρόνια, αλλά λένε ότι υπάρχουν Μαστιχόδενδρα 200 χρόνων. Μετά τα 70 αρχίζει η παρακμή. Ο αρσενικός σχίνος δίνει καλύτερη ποιότητα μαστίχας από τον θηλυκό και έτσι μόνο αυτός καλλιεργείται στα Μαστιχοχώρια.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του αρσενικού σχοίνου με διάφορα ονόματα. Οι περισσότεροι από αυτούς πήραν το όνομά τους από την τοποθεσία που καλλιεργούνται και υπάρχουν μερικές διαφορές μεταξύ τους.
Οι κυριότερες παραλλαγές είναι: 1) Μαυρόσχοινος ή Λαγκαδιώτης 2) Βότομος 3) Βιγλιώτης ή Μαρουλιώτης 4) Κρεμεντίνος 5) Λίβανος.
Ο χιώτικος ήμερος σχίνος, που το δάκρυ του είναι μοναδικό στον κόσμο, αναφέρεται ήδη από τον Γαληνό το 2ο μΧ αιώνα και αργότερα από το Διοσκουρίδη.
Ο Γαληνός αναφέρει ‘‘Η ρητίνη ήτις γεννάτε εκ της Σχίνου, σχινική καλουμένη, χρήσιμη προς αίματος αναγωγάς και προς πάλαιαν βήχα πινομένη’’. Δηλαδή η μαστίχα βοήθα έχοντες χρόνιο βήχα των οποίων η απόχρεμψη είναι δύσκολη και ίσως και αιματηρή. Εδώ πρόκειται ασφαλώς για φυματικούς που τους βοήθα να απαλλαγούν από τη συσσώρευση βρογχικών εκκριμάτων, αλλά και βροχεκτασικούς ακόμη και σε περιπτώσεις καρκίνου των πνευμόνων για να έχουν ήρεμη αναπνοή.
Ακόμα οι πλύσεις με αφέψημα σχίνου, όπως αναφέρει ο βυζαντινός γιατρός Θεοφάνης Νόννος, ωφελούν στην ξηροφθαλμία.
Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι το μαστιχέλαιον είναι ‘‘χρήσιμο παρ’ ιατροις’’
Ο Ιπποκράτης θεωρούσε το σχίνο φάρμακο για γυναικολογικά(έλκη τραχήλου) και εναντίον της υστερίας. Ο Διοσκουρίδης τον θεωρούσε στυπτικό και τον συνιστούσε ως φάρμακο για τις αιμοπτύσεις, τις διάρροιες, τις δυσεντερίες. Η ρητίνη του (και κυρίως της ποικιλίας από την οποία παράγεται η μαστίχα της Χίου) θεωρήθηκε από τον Διοσκουρίδη ως φάρμακο για το στομάχι. Παλαιότερα στην Κρήτη έφτιαχναν μια αλοιφή για την τριχόπτωση με χυμό σκίνου και αγριοκρεμμύδα (Urginea martima). Στη λαϊκή ιατρική ο φλοιός του σκίνου επουλώνει τις πληγές. Το έλαιον που παράγεται από του σχινόκαρπους ήταν ένα παραδοσιακό φάρμακο εναντίων της ωτίτιδας και διαφόρων δερματικών νοσημάτων, κυρίως εκζεμάτων. Η ρητίνη χρησιμοποιήθηκε εναντίων των ελκών του στομάχου.
Εκείνοι που έκαναν ευρεία χρήση της μαστίχας στην ιατρική είναι οι βυζαντινοί γιατροί, οι όποιοι τη χρησιμοποιούσαν για την κακοσμία του στόματος, για στομαχικές παθήσεις, αλλά κυρίως ως έκδοχο για την παρασκευή καταπλασμάτων, καταποτήρων και επιδέσμων. Η κυριότερη, από την οποία προσήλθε το γνωστό μας τσιρότο, γινόταν από μίγμα κηρού, μαστίχας και κρεμεντίνας τσικουδιάς. Το μίγμα αυτό επέθεταν σε χοντρό ύφασμα «συνήθως καμπότο» και με αυτό περιτύλιγαντα τραύματα.
Σήμερα οι επιστημονική ερευνά μελετά τη δράση της μαστίχας στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και δίνει ελπιδοφόρα μηνύματα για την καταπολέμηση του. Το ελικοβακτηρίδιο θεωρείται ένας απ’ τους βασικούς παράγοντες που προκαλούν τον καρκίνο του στομάχου.
Πρόσθετο υλικό: Παράδοση και τραγούδια
Σύμφωνα με λαϊκές παραδόσεις η καλλιέργεια και η παραγωγή της μαστίχας με τα 24 χωριά της νότιας Χίου σχετίζονται με το μαρτύριο του αγίου Ισιδώρου από την Αλεξάνδρεια που έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Δέλιου. Κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου τα δέντρα δάκρυσαν από τα βασανιστήρια του και δάκρυσαν, αυτό το δάκρυ είναι το δάκρυ του δέντρου που πληγώναμε, του σχίνου.
Μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που πληγώνουνε κι ανθίζει,
άσπρο δάκρυ σαν το κρίνο
απ' το σώμα μου δακρύζει,
μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που πληγώνουνε κι ανθίζει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.( χ2 )
Που σκορπάει την ευωδιά του
και στο χώμα που θα γείρει
κι ας κεντήσαν την καρδιά του
μ' ασημένιο κεντητήρι,
που σκορπάει την ευωδιά του
και στο χώμα που θα γείρει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.( χ2 )
Μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που το σώμα του αγιάζει,
απ' το δάκρυ του που τρέχει
απ' το μόσκο του που στάζει,
μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που το σώμα του αγιάζει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.( χ2 )
Από το τριαντάφυλλο παίρνουμε το ροδέλαιο και το ροδόσταγμα (ροδόνερο). Υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 3.000 κιλά ανθών ρόδου για ένα μόνο κιλό ροδέλαιου και ότι αυτό στοιχίζει πολλές φορές όσο χρυσάφι με το ίδιο βάρος χρυσάφι. Στις παλιές εποχές το ροδέλαιο στοίχιζε έξι φορές περισσότερο από το χρυσάφι. Το ροδέλαιο αποτελεί βασική ουσία σε πολλά προϊόντα της βιομηχανίας καλλυντικών. Βρίσκει εφαρμογή στα καλλυντικά μαλλιών, λειαίνει το δέρμα, ενθαρρύνει την αναπαραγωγή των κυττάρων και έχει βακτηριοκτόνα επίδραση. Το ροδόνερο ήταν το πιο δημοφιλές απόσταγμα και οι Πέρσες το εξήγαγαν στην Κίνα, την Ινδία και την Ευρώπη. Οι λαοί το χρησιμοποιούσαν για καθαρά ιατρικούς σκοπούς, αλλά και για να αρωματίζουν όλα τους τα εδέσματα, ή για να ξεπλένουν τα χέρια τους κατά τη διάρκεια των γευμάτων, ενώ συνήθιζαν να ραντίζουν τους επισκέπτες υπό μορφή καλωσορίσματος. Το έπιναν ακόμη και σαν ποτό αρωματισμένο με ζάχαρη και κανέλλα. To μπουμπούκι της αγριοτριανταφυλλιάς λόγω της βιταμίνης C, είναι αντικαταθλιπτικό, αφροδισιακό, διεγερτικό πέψης, , τονωτικό των νεφρών και του αίματος, ρυθμιστικό της περιόδου. Ακόμα αυξάνει την παραγωγή της χολής. Το ροδέλαιο περιέχει 300 συστατικά από τα οποία έχουν αναγνωρισθεί περίπου τα 100.
Ακόμα, η άγρια τριανταφυλλιά τονώνει το ανοσοποιητικό, ομαλοποιεί την λειτουργία του πεπτικού και ουροποιητικού.
Ακολουθούν μερικές "αλχημείες" στις οποίες αξιοποιούνται συστατικά απο το τριαντάφυλλο.
Βάλτε αποξηραμένα πέταλα τριαντάφυλλου σε γυάλινο δοχείο που διατηρεί το άρωμά τους. Πάρετε γαρίφαλα και μέντα, τρίψτε τα και βάλτε τη σκόνη μαζί με τα πέταλα τριαντάφυλλου σε σακουλάκι. Το άρωμα που θα αναδίδει θα σας προσφέρει ευεξία και καλό ύπνο.
Σπρέι σώματος για ευεξία
Υλικά:
Βαποριζατέρ χωρητικότητας 100 ml - 200 ml
Αλκοόλη 70%
Γλυκερίνη
1 φρέσκο άνθος κρίνου
1 κουταλάκι του γλυκού άνθη ξερά πορτοκαλιάς
1 κουταλάκι του γλυκού άνθη ξερά άγριου τριαντάφυλλου
1 κουταλάκι του γλυκού ξερό χαμομήλι
1 κουταλάκι του γλυκού ξερό φασκόμηλο 1 κουταλάκι του γλυκού ξερή μέντα
Χυμός Αλόης
Αποσταγμένο νερό
Αιθέρια Έλαια: 5 σταγόνες από πορτοκάλι, ροδόξυλο, μανταρίνι ή νεράντζι, φασκόμηλο, και 10 σταγόνες από μέντα και γιαπωνέζική μέντα (δροσίζει πιο πολύ!).
Συνταγή: Σε ένα δοχείο μαρμελάδας βάζουμε όλα τα άνθη και τα βότανα και περιχύνουμε με την αλκοόλη μέχρι να σκεπαστούν καλά τα βότανα. Τα αφήνουμε να σταθούν για 10 μέρες σε δροσερό μέρος. Έπειτα τα φιλτράρουμε και το μισό του βάμματος το ρίχνουμε μέσα στο βαποριζατέρ μας προσθέτοντας, μία κουταλιά της σούπας χυμό αλόης, ένα κουταλάκι του γλυκού γλυκερίνη, και τα αιθέρια έλαια. Συμπληρώνουμε τον κενό χώρο στο βαποριζατέρ με αποσταγμένο νερό. Το μίγμα μας είναι έτοιμο. Θα πρέπει να το κουνάμε καλά πριν από κάθε χρήση.
Γαλάκτωμα προσώπου με τριαντάφυλλο
Υλικά
1 λίτρο νερό
1 φλιτζάνι ροδοπέταλα
2 φλιτζάνια φρέσκο γάλα
Βράζετε το νερό και κατόπιν κλείνετε τη φωτιά. Όσο ακόμα το νερό είναι ζεστό, τοποθετείτε μέσα ένα γυάλινο μπολ με το γάλα και τα ροδοπέταλα. Αφήνετε μέχρι να κρυώσει το μίγμα. Στη συνέχεια, αδειάζετε στο μπλέντερ και χτυπάτε να πήξουν ελαφρά. Με ένα χωνί γεμίζετε γυάλινα μπουκάλια και τοποθετείτε το μίγμα στο ψυγείο. Χρησιμοποιήστε το για τον καθαρισμό του προσώπου. Διατηρείται για μία εβδομάδα.
Για χέρια αφυδατωμένα από το κρύο:
Υλικά
4 κουταλιές ελαιόλαδο ή λάδι αβοκάντο
5 κουταλιές αμυγδαλέλαιο
5 σταγόνες αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλου
Αναμίξτε τα υλικά χτυπώντας τα σε ένα σέικερ. Απλώστε στα χέρια και αφήστε να δράσει για 10 λεπτά.
Λάδι για τόνωση
Τι χρειάζεστε:
2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από λιβάνι
2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από ροδόξυλο 2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από τριαντάφυλλο
2 σταγόνες αιθέριο έλαιο από λεβάντα
15 ml λάδι βάσης
Πώς θα το φτιάξετε: Καταρχάς φτιάξτε το λάδι για τη βάση, αναμειγνύοντας 2 ml λάδι νυχτολούλουδου, 2 ml καλέντουλας, 1 ml σιτέλαιου και 10 ml αμυγδαλέλαιου. Στη συνέχεια, απλώς προσθέστε τα υπόλοιπα έλαια.
Πώς θα το χρησιμοποιείτε: Απλώστε το λάδι σε καθαρό πρόσωπο, εξαιρώντας την περιοχή των ματιών. Δεν χρειάζεται να το ξεβγάλετε.
Κάθε πότε: Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε όσο συχνά θέλετε, κατά προτίμηση πριν από τον ύπνο.
Πού βοηθά: Η επιδερμίδα του προσώπου καθαρίζεται, αποκτά υπέροχη υφή και άρωμα, ενώ συγχρόνως αναζωογονείται. Το έλαιο από τριαντάφυλλο τονώνει την επιδερμίδα, ενώ το ροδόξυλο, το λιβάνι και η λεβάντα βοηθούν στην ανάπλαση των κυττάρων και ταυτόχρονα χαρίζουν υπέροχο άρωμα.
Φυλλοβόλος ή αειθαλής θάμνος ή αναρριχώμενο φυτό. Βλαστοί με αγκιστροειδείς ακάνθες. Τα φύλλα είναι πτερωτά με φυλλάρια οδοντωτά ή πριονωτά και έχουν πτερυγοειδή μίσχο. Άνθη μονά ή διπλά σε πολλά χρώματα σχηματίζουν επάκριες ταξιανθίες. Ο καρπός είναι σταμνοειδής σαρκώδης με πολλά σπέρματα. Είναι η ροδή ή η ροδέα των αρχαίων. Το άνθος της, το ρόδο ή τριαντάφυλλο, θεωρείται από παλιά ο βασιλιάς των λουλουδιών, ώστε να αποβεί η πλουσιότερη πηγή έμπνευσης για κάθε καλλιτέχνη. Κανένα άλλο άνθος δεν έχει εξυμνηθεί όσο το ρόδο, από τον Όμηρο μέχρι τους σημερινούς ποιητές. Τα είδη που χρησιμοποιούνται για τα ροδοπέταλά τους είναι η Rosa centifolia (εκατονταφυλλιά) και η Rοsa Damascena (Ροδή ή δαμασκηνή). Η εκατονταφυλλιά αναγνωρίζεται από πολλά πέταλα σε σχήμα κυρτή φλιτζάνας. Έχουν ένα χαρακτηριστικό άρωμα. Η Ροδή η δαμασκηνή αναγνωρίζεται από τα διπλά άνθη, χρώματος κόκκινου, με δυνατό άρωμα. Η Ροδή η δαμασκηνή ανθίζει Απρίλιο - Μάιο και είναι το καλλιεργούμενο είδος για την παραγωγή ροδέλαιου. Απαντάται στην Κρήτη, την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις Μεσογειακές χώρες. Φυτρώνει σε θαμνότοπους και άκριες δρόμων ή ρυακιών. Ανθίζει Μάιο - Ιούνιο. Ο καρπός είναι ωοειδής χρώματος πορτοκαλί, πάρα πολύ πλούσιος σε βιταμίνη C (0,3-5%) δηλαδή 6-30 φορές περισσότερο απ' ότι το πορτοκάλι. Περιέχει ακόμα φλαβονοειδείς χρωστικές, καθώς και καροτινοειδή. Καλλιεργούνται σήμερα γύρω στις 25000 ποικιλίες.
Πρόσθετο υλικό: Μυθολογία
ΤΟ ΑΝΘΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ. Η αρχαία θεά του έρωτα, η Αφροδίτη, γεννήθηκε από τον αφρό των κυμάτων. Ξεπετάχτηκε στην όμορφη ακτή της Κύπρου... Την ίδια ώρα φύτρωνε στη γη και το πρώτο λευκό τριαντάφυλλο. Έτσι θέλησαν να την καλωσορίσουν οι άλλοι θεοί και να της προσφέρουν για δώρο ένα λεπτό άρωμα. Κι ακόμη, θέλησαν να στείλουν το μήνυμα του έρωτα στους ανθρώπους... Αργότερα, όταν κινδύνευε έβαψε το θεϊκό αίμα της το τριαντάφυλλο. Το έκανε κόκκινο! Στα νεότερα χρόνια είπαν πως με ξύλο τριανταφυλλιάς, που έχει αγκάθια, έφτιαξαν το αγκάθινο στεφάνι του Χριστού. Έτρεξε το θείο αίμα και το τριαντάφυλλο βάφτηκε κόκκινο.
Σημείωση: Οι αλχημείες οι σχετικές με το τριαντάφυλλο είναι αρκετές! Γι αυτό και τις συνταγές θα μπουν σε ξεχωριστό post, το οποίο θα ανέβει αργότερα.
Σήμερα θα ασχοληθούμε με τους διάφορους παραδοσιακούς τρόπους προετοιμασίας των βοτάνων για φαρμακευτική χρήση, ώστε να διευκολύνουμε την παρασκευή των συνταγών που προτείνουμε και να σας δώσουμε ένα επιπλέον ερέθισμα ώστε να τις δοκιμάσετε.
Προσοχή: Οι πληροφορίες αυτού του άρθρου καθώς και οι αναφορές στις φαρμακευτικές ιδιότητες των φυτών είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση ιατρική συμβουλή ή συνταγή. Επίσης, πριν δοκιμάσετε κάποιο σκεύασμα, καλό θα είναι να λάβετε υπ’ όψιν τυχόν αλλεργίες που μπορεί να έχετε.
Εδώ χρειάζεται ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κύριο Κοκκινάκη, ο οποίος ήταν ο δάσκαλός μας στο θέμα της προετοιμασίας των παραδοσιακών φαρμακευτικών προϊόντων.
Πρώτα απ' όλα θα πρέπει να γνωρίζετε ότι για να μπορέσετε να εκμεταλλευθείτε σωστά και ολοκληρωμένα τις ιδιότητες των βοτάνων και των φαρμακευτικών φυτών θα πρέπει αυτά να έχουν συλλεχθεί, αποξηρανθεί και αποθηκευθεί σωστά. Από την στιγμή που θα έρθουν στην κατοχή σας, πρέπει να φυλάσσονται σε δροσερό και σκιερό μέρος (όπως στο ντουλάπι της κουζίνας) και να καταναλώνονται σε εύλογο (έως 8 μήνες) χρονικό διάστημα, μιας και δεν χρησιμοποιούμε συντηρητικά.
Ας δούμε λοιπόν τους βασικούς τρόπους προετοιμασίας των βοτάνων.
Έκχυση (Έκχυμα), δηλαδή εκχύλιση με νερό που βράζει. Αφορά τα μαλακά και τρυφερά μέρη του φυτού (φύλλα, άνθη, σπόροι).
Τα εκχύματα είναι χρήσιμα όταν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τα δραστικά συστατικά ενός φυτού πλούσιου σε αρωματικά έλαια, ιδιαιτέρως αν χρησιμοποιείτε τα φύλλα ή τα πέταλα. Ένα έκχυμα, φτιάχνεται όπως το τσάι. Είναι η καλύτερη μέθοδος για να πάρουμε τις φαρμακευτικές ιδιότητες των ευαίσθητων μερών των φυτών, των λουλουδιών και των φύλλων τους. Μόλις αρχίσει να βράζει το νερό το κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα την απαιτούμενη ποσότητα φρέσκων ή αποξηραμένων βοτάνων (ένα μέρος αποξηραμένου βοτάνου είναι ισοδύναμο με τρία μέρη φρέσκου). Το αφήνουμε 10 με 20 λεπτά και μετά σουρώνουμε και το χρησιμοποιούμε. Μπορούμε επίσης να ρίξουμε βραστό νερό πάνω στο βότανο, που το έχουμε σε μια τσαγιέρα καλά κλεισμένη για να μην εξατμιστούν τα αιθέρια έλαια του και αφού περάσουν 10-20 λεπτά να το φιλτράρουμε. Οι αναλογίες για ένα έγχυμα είναι από ένα μέχρι τρία κουταλάκια του γλυκού για ένα φλιτζάνι νερό. Αν χρειάζεστε μεγάλες ποσότητες από ένα έκχυμα, κρατήστε το απόθεμα σας σε ένα δοχείο ή μπουκάλι στο ψυγείο.
Το Βράσιμο (Αφέψημα) Αφορά τα σκληρότερα μέρη του φυτού (ρίζα, στέλεχος, σκληροί καρποί).
Όπως λέει και η λέξη θα πει αφήνω να ψηθεί. Κάντε ένα αφέψημα όταν το βότανο είναι σκληρό και ξυλώδες. Παίρνουμε το βότανο και το βράζουμε με νερό (συνήθως βράζουμε τα σκληρά τμήματα του φυτού, όπως είναι οι ρίζες, οι φλούδες, τα κοτσάνια, οι σπόροι). Εξασφαλίζεται έτσι ότι τα σκληρά τμήματα διασπώνται, οπότε τα δραστικά συστατικά εισέρχονται στο νερό σε διάλυμα. Αν είναι σκληρές ρίζες ή φλούδες πρέπει να τις βράσουμε 5 ως 10 λεπτά, για να μας δώσουν τις ευεργετικές τους ιδιότητες. Τεμαχίστε τα φρέσκα βότανα σε μικρά κομμάτια ή αλέστε τα αποξηραμένα συστατικά. Γενικά (για όποια βότανα δεν υπάρχουν ειδικές οδηγίες) ο χρόνος που τα βράζουμε εξαρτάται από την αντοχή των ιστών του φυτού στη θερμότητα. Βράζουμε 3 κουταλιές σε 2 φλιτζάνια νερό. Μόλις κατεβάζουμε το αφέψημα από τη φωτιά το σουρώνουμε αμέσως. Πρέπει να το πιούμε με δόσεις μέσα σε 12 ώρες γιατί μετά αλλοιώνεται και χάνει τη θεραπευτική του δύναμη.
Βάμμα (διάλυμα οινοπνεύματος)
Τα βάμματα, τα διατηρημένα μείγματα αλκοόλ, νερού και βοτάνων είναι πολύ συμπυκνωμένα, οπότε η απαιτούμενη ποσότητα θα είναι λιγότερη απ' ό,τι στα εγχύματα και το αφεψήματα. Η αναλογία βοτάνου προς το υγρό είναι 1:5 (π.χ. 200 γραμμάρια βοτάνων προς 1 λίτρο υγρού). Μετρήστε την απαιτούμενη ποσότητα του βοτάνου που έχετε διαλέξει μέσα σε ένα σκούρο, με βιδωτό καπάκι δοχείο και σκεπαστέ το με κάποιο αλκοολούχο ποτό, όπως βότκα.
Κρατήστε το βάμμα ερμητικά κλειστό σε ένα ζεστό μέρος και ανακινείτε το μπουκάλι δύο φορές ημερησίως. Μετά από 14 μέρες, στραγγίστε το κατάλοιπο με ένα κομμάτι ύφασμα από μουσελίνα, στύβοντας το καλά. Αποθηκεύστε το σε πολύ καλά βουλωμένα σκουρόχρωμα μπουκάλια. Αν προτιμάτε να μην χρησιμοποιήσετε αλκοόλ, δοκιμάστε ξίδί μηλίτη. Τα βάμματα μπορούν να ληφθούν αδιάλυτα ή με νερό, να προστεθούν σε κομπρέσες ή ροφήματα ή να μπουν σε νερό του λουτρού. Ακόμη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή αλοιφών με την ανάμειξη τους με κερί μελισσών ή βούτυρο κακάο.
Κατάπλασμα (κομπρέσα)
Βοηθούν το σώμα να απορροφήσει τα χημικά συστατικά των βοτάνων μέσω του δέρματος. Για μια κομπρέσα, μουσκέψτε ένα καθαρό κομμάτι από λινό, γάζα ή βαμβάκι σε καυτό αφέψημα ή έκχυμα. Απλώστε το όσο πιο ζεστό γίνεται στην πάσχουσα περιοχή και αλλάξτε το μόλις κρυώσει. Για να φτιάξετε ένα κατάπλασμα, τυλίξτε τα ίδια τα βότανα με λεπτή γάζα ή επιθέστε τα απ' ευθείας στο δέρμα. Αναμείξτε αποξηραμένα βότανα με νερό ή ξίδι μηλίτη για να φτιάξετε ένα ζεστό έκχυμα ή αφέψημα. Κρατήστε το κατάπλασμα ζεστό και αλλάξτε το όταν κρυώσει. Ένα μπουκάλι με ζεστό νερό τοποθετημένο πάνω στο κατάπλασμα συντελεί στη διατήρηση της θερμότητας για περισσότερο χρόνο.
Βεβαίως υπάρχουν αρκετά ακόμα παράγωγα βοτάνων και φαρμακευτικών φυτών, όπως λαδάκια, αλοιφές, σαμπουάν, κ.λ.π. αλλά σ' αυτά οι κανόνες παρασκευής τους διαφέρουν από φυτό σε φυτό οπότε κι εμείς δεν θα αναφερθούμε εκτενέστερα.
Θα πρέπει όμως για άλλη μια φορά να τονίσουμε την ανάγκη για προσεκτική χρήση των διαφόρων φυτών. Στην αρχαιότητα η διαφορά μεταξύ του ιάματος και του δηλητηρίου ήταν πολύ λεπτή. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν και τα δύο "φάρμακον" και η λαϊκή παράδοση ονομάζει το δηλητήριο "φαρμάκι". Από τότε μέχρι σήμερα οι πολλαπλές επιδράσεις των βοτάνων και συνεπακόλουθα των αφεψημάτων, όπως βέβαια και οι ιδιότητές τους, δεν έχουν αλλάξει.
Το σίγουρο είναι πάντως ότι η φύση φρόντισε να μας προικίσει με όλα εκείνα που είναι απαραίτητα για την καλή διαβίωση και υγεία του ανθρώπου και εναπόκειται σε μας να τα διαχειριστούμε σωστά.
Η τουλίπα, φυτό αγγειόσπερμο και μονοκότυλο ανήκει στην τάξη λιλιώδη και στην οικογένεια λιλιίδες. Υπάρχουν 100 περίπου είδη τουλίπας και είναι όλα πολυετή ποώδη φυτά των περιοχών της Ευρώπης και της δυτικής και κεντρικής Ασίας. Η τουλίπα καλλιεργείται συστηματικά κυρίως στη βόρεια και δυτική Ευρώπη όπου έφτασε στις αρχές του 16ου αιώνα και αναπτύχθηκαν πάμπολλες ποικιλίες.
Οι τουλίπες είναι βολβόριζα φυτά και ο βολβός τους είναι ωοειδής και καλύπτεται από διάφορους μεμβρανοειδείς χιτώνες καστανού χρώματος. Ο πολλαπλασιασμός τους γίνεται με τους βολβούς αυτούς οι οποίοι δημιουργούν υπόγεια ριζώματα. Με τη σειρά τους τα ριζώματα αυτά δημιουργούν νέους βολβούς και έτσι μπορεί να δημιουργηθούν ολόκληρες αποικίες. Τα φύλλα της τουλίπας είναι μακριά και σαρκώδη, αυλακωτά με σχήμα λογχοειδές ή ωοειδές. Από το κέντρο των φύλλων βγαίνει ένας μακρύς βλαστός που φτάνει σε ύψος τα 70 εκατοστά και φέρει στην κορυφή του ένα μόνο μεγάλο άνθος σχήματος κυπέλλου μονόχρωμο σε ποικίλους χρωματισμούς. Τα κύρια χρώματα των ανθών της τουλίπας είναι το κίτρινο και το κόκκινο, αλλά βρίσκουμε και λευκά, πορφυρά και ροζ άνθη. Οι τουλίπες φύονται σε βραχώδεις περιοχές, ορεινές και ημιορεινές, εκεί όπου αναπτύσσονται και άλλα ποώδη φυτά. Ορισμένα είδη τουλίπας έχουν σχέση με καλλιεργούμενες περιοχές , ιδιαίτερα αυτές όπου φύονται και σιτηρά.
Μεγάλες οργανωμένες καλλιέργειες του φυτού βρίσκονται στην Ολλανδία, που καλύπτουν τεράστιες εκτάσεις γι αυτό η Ολλανδία ονομάζεται και «χώρα της τουλίπας».
Οι τουλίπες χρησιμοποιούνται στο χρωματισμό βαμβακερών.
Στην Ελλάδα βρίσκονται σαν αυτοφυή είδη τα παρακάτω σημαντικά είδη:
1.-Τουλίπα η Βοιωτική. Θεωρείται η πιο ωραία από τις Ελληνικές τουλίπες. Τα άνθη της είναι σχήματος κουδουνιού , και εσωτερικά έχουν βαθύ πορφυρό χρώμα με μία στενή ζώνη χρυσοκίτρινου χρώματος. Βρίσκεται σε περιοχές της Πελοποννήσου και στην κεντρική Ελλάδα ανάμεσα σε άλλα καλλιεργούμενα φυτά. Καλλιεργείται επίσης σαν ωραίο καλλωπιστικό φυτό σε κήπους και διάφορα πάρκα.
2.-Τουλίπα η αυστραλιανή ή πρώιμη. Έχει στενά φύλλα και χρυσοκίτρινα εσωτερικά άνθη , κόκκινα εξωτερικά. Ανθίζει κατά τους μήνες Απρίλιο-Ιούνιο σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές.
3.- Τουλίπα της Κρήτης. Το φυτό φτάνει σε ύψος τα 15 εκατοστά , έχει 2-3 λεία φύλλα επίπεδα , ενώ τα άνθη της είναι κατάλευκα με ροζ άκρες. Βρίσκεται σε όλες τις περιοχές της Κρήτης κυρίως σε βουνά αλλά και χαμηλότερα ημιορεινά.
Τα τέσσερα είδη τουλίπας που συναντάμε στη Χίο είναι:
H Tulipapraecox: χαρακτηριστικό της είναι το έντονο κόκκινο χρώμα. Η εσωτερική πλευρά του λουλουδιού καλύπτεται από ένα παχύ τριχωτό στρώμα το οποίο του εξασφαλίζει επιπλέον προστασία από το κρύο. Γι΄ αυτό και ονομάζονται «μαλλιαρές Τουλίπες». Το ύψος τους φτάνει τα 70 εκατοστά.
H Tulipaagenensis: τα άνθη της είναι κόκκινα και στο εσωτερικό της έχει μαύρα στίγματα και κίτρινες ραβδώσεις.
H Tulipaclusiana: είναι μια πανέμορφη ποικιλία τουλίπας. Χαρακτηριστικό της είναι τα λευκά άνθη και οι εσωτερικές ραβδώσεις πορφυρού χρώματος. Το ύψος της φτάνει τα 60 εκατοστά και σπάνια συναντώνται περισσότερες από τρεις τουλίπες μαζί. Πρόκειται για ένα σπάνιο είδος που κινδυνεύει να εξαφανιστεί.
H Tulipaundulatifolia: άλλο ένα σπάνιο είδος που κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Η πανέμορφη πορτοκαλοκόκκινη τουλίπα με τα χαρακτηριστικά κυματιστά άκρα φτάνει σε ύψος τα 30 εκατοστά.
Πρόσθετο υλικό: Η τουλίπα στην μυθολογία, την ιστορία και την ποίηση
Σε πολλούς Ελληνικούς, αλλά και Περσικούς μύθους αναφέρεται η τουλίπα. Μύθους που πλάθουν την ιστορία της γέννησής της. Στα βάθη της Ανατολής ήταν κάποτε ένας Πέρσης πρίγκιπας που ονομαζόταν Φαράχ. Ο Φαράχ ήταν πολύ ερωτευμένος με την Σχιρίν. Όταν η αγαπημένη του σκοτώθηκε, ο Φαράχ έπεσε με το άλογό του σε έναν γκρεμό και αυτοκτόνησε. Το αίμα του πότισε το έδαφος και κάθε σταλαγματιά του έγινε τουλίπα. Από τότε οι τουλίπες θεωρούνται σύμβολο της απόλυτης αγάπης.
Οι Έλληνες αγάπησαν πολύ τις τουλίπες. Στην περίοδο του Βυζαντίου γνωρίζουμε ότι τουλίπες καλλιεργούνταν στην Μικρά Ασία. Ο βεζίρης Λαλιζάρηςκαλλιεργούσε στους κήπους του πάνω από 500.000 τουλίπες. H τουλίπα δηλώνει καθαρά το «σ’ αγαπώ». Στις «Xίλιες και μια νύχτες» ο σουλτάνος χρησιμοποιούσε μια τουλίπα για να φανερώσει ποια από τις κυρίες του χαρεμιού θα μοιραζόταν το κρεβάτι του, αφήνοντάς τη να πέσει μπροστά στην εκάστοτε εκλεκτή. Kι αν εκείνος δεν εννοούσε ακριβώς «σ’ αγαπώ», το εννοούσαν οι έγκλειστες οδαλίσκες, όταν μέσα από τα κάγκελα του χαρεμιού πετούσαν τουλίπες στους αγαπημένους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν.
Ο Οδυσσέας Ελύτης γράφει: Βίτσα τουλίπα μάγουλο της έγνοιας Σπλάχνο δροσάτο της φωτιάς Θα ρίξω ανάσκελα τον Μάη θα τον σφίξω στα μπράτσα μου Θα τον δείρω τον Μάη θα τον σπαράξω
O Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα γράφει:
Παναγιά με τα πλουμίδια Ολάνθιστη θεόρατη Τουλίπα Μες ’στο καράβι από φως Περνάς Πάνω από της πολιτείας Την παλίρροια Ανάμεσα σε τραγούδια θαμπά κι’ αστέρια κρυσταλλένια
Η Τουρκοκύπρια ποιήτρια ΝεσιέΓιασίν έχει κυνηγηθεί ανελέητα από το καθεστώς Ντενκτάς για τους αγώνες της υπέρ της ειρήνης, της επανένωσης της Κύπρου και, κυρίως, για την ποίηση της που θεωρήθηκε προδότρια. Στο ποίημα «Το φως που γεννιόταν εντός μου» γράφει:
«Το ’ξερα από τότε, Πως την ψυχή μου θα ’κλεβες μια μέρα. Καθώς κάτω από τις σκάλες κρυβόμουνα Κλαίγοντας για φόνους οικογενειακούς Μου ψιθύριζε όνειρα για το μέλλον Το φως που γεννιόταν εντός μου. Τρεις άγγελοι μου φανερώθηκαν Ο ένας μου έφερε μια τουλίπα πορφυρή Ο δεύτερος ένα σου φιλί Ο τρίτος ήρθε με χέρια αδειανά Κι ανήσυχα με κοίταξε στα μάτια. Ύστερα με κυνήγησαν των σκοτωμένων τα φαντάσματα Που ήρθανε με ρούχα ματωμένα Ενώ στην πύλη του παραδείσου Δασκάλα ιστορικός απάγγελνε το ψέμα. Τόσο μα τόσο πολύ σε περίμενα Στους έρημους πύργους της Βαβυλώνας Βγάλε τα ρούχα του στρατού Κι έλα κοντά μου Και χάρισ’ μου τρία παιδιά απ’ τις ψυχές των πεθαμένων…»
Σημείωση: Συγγνώμη για την άσπρη επισήμανση που βλέπετε σε ένα τμήμα του κειμένου. Παρά τις προσπάθειες μου δεν λέει να βγει! Κρίμα που το blogger για μία ακόμη φορά μας κάνει παιχνίδια με τη μορφοποίηση...
Ποώδες φυτό, πολυετές, ύψους 0,5-1 μ. σε μορφή ημισφαιρικού θάμνου, με καταγωγή από Ν. Αφρική. Τα φύλλα του είναι χνουδωτά, ρυτιδωτά, ωοειδή, βαθιά σχισμένα, έλλοβα και πολύ εύοσμα. Τα άνθη του είναι λιλά, και σχηματίζουν «μπουκέτα» στις άκρες των βλαστών. Είναι ανθεκτικό στην ξηρασία και ευδοκιμεί σ' όλα τα εδάφη. Είναι ευρύτερα γνωστό με την ονομασία ginger και χρησιμοποιείται συχνά στη μαγειρική.
Η λαϊκή ιατρική θεραπεύει με αφέψημα αμπερόζας τα πεπτικά προβλήματα και με το χυμό της δερματικά νοσήματα. Επίσης, θεωρείται ηρεμιστικό και καταπραϋντικό.
Σήμερα έχει αποδεδειχθεί ότι έχει πλήθος θεραπευτικών ιδιοτήτων. Είναι αρκετά αποτελεσματική κατά της ναυτίας, χρησιμεύει ως παυσίπονο κατά της αρθρίτιδας, ανακουφίζει από τις ημικρανίες και μειώνει τη χοληστερόλη.
Παλαιότερα την χρησιμοποιούσαν για τον χρωματισμό βαμβακερών.
Πρόσθετο υλικό: Συνταγές
Για τη ναυτία:
1/4 του κουταλιού του γλυκού αρμπαρόριζας, ψιλοκομμένη ή σε σκόνη 20 λεπτά πριν το ταξίδι προλαμβάνει την ναυτία. Η πρόληψη αυτή μπορεί να διαρκέσει ως και 6 ώρες.
Για το βήχα:
Σε μια κούπα βραστού νερού, προσθέστε ½ κουταλάκι του γλυκού αρμπαρόριζα και άλλο μισό κανέλλα σε σκόνη. Αφήστε το για λίγα λεπτά και μετά στραγγίξτε το. Προσθέστε στο υγρό αυτό ένα κουταλάκι γλυκού μέλι και χυμό λεμονιού.