Ορχιδέα

Η Ορχιδέα είναι ένα καλλωπιστικό μονοκοτυλήδονο φυτό. Αποτελεί τη μεγαλύτερη οικογένεια των ανθοφόρων φυτών της τάξης των Αγγειοσπέρμων και αποτελείται από περίπου 30000 διαφορετικά είδη, αν όμως συμπεριλάβουμε τα υβρίδια που έχουν και συνεχίζουν να δημιουργούν οι ανθοκόμοι ανά τον κόσμο ο αριθμός τους πιθανότατα ξεπερνάει τις 200.000! Απαντώνται σε όλες τις ηπείρους με μόνη εξαίρεση την Ανταρκτική. Τα περίεργα λουλούδια τους φαίνονται τόσο περίπλοκα ενώ στην ουσία η κατασκευή τους είναι πολύ απλή. Τα άνθη αποτελούνται από 3 σέπαλα και 3 βασικά πέταλα, όπου το μεσαίο πέταλο διαφοροποιείται και παίρνει μία ιδιαίτερη μορφή που μοιάζει με χείλος. Μία ακόμη ιδιαιτερότητα της ορχιδέας είναι ότι δεν υπάρχουν αρσενικά και θηλυκά φυτά καθώς όλα τα αναπαραγωγικά όργανα συνυπάρχουν στο ίδιο φυτό. Το άρωμα των λουλουδιών έχει σκοπό να προσελκύσει τα έντομα που θα γονιμοποιήσουν το φυτό. Η φύση έχει δώσει στις ορχιδέες τη μοναδική δυνατότητα να ελέγχουν την ένταση του αρώματος των λουλουδιών τους. Κάποιες ποικιλίες γονιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο από τις πεταλούδες της νύχτας και γι' αυτό έχουν εντονότερο άρωμα κατά τη διάρκεια της νύχτας ενώ ένα επιπλέον πλεονέκτημα των λουλουδιών της είναι η μεγάλη τους διάρκεια. Οι ορχιδέες είναι επίφυτα, δηλαδή φυτά που αναπτύσσονται πάνω σε άλλα φυτά κάτι που αποτέλεσε την μεγαλύτερη δυσκολία των πρώτων που αποφάσισαν να καλλιεργήσουν ορχιδέες. Σήμερα πια, γνωρίζουμε ότι τα επίφυτα ζουν κολλημένα στα κλαδιά των δέντρων στα τροπικά δάση, στηριζόμενα με ένα ισχυρό ριζικό σύστημα το οποίο βρίσκεται εκτός χώματος εκτεθειμένο στον αέρα ενώ στο φυσικό τους περιβάλλον η κύρια πηγή νερού είναι βασικά η πρωινή υγρασία και κατόπιν οι βροχές ενώ τα πουλιά που πετούν και ξεκουράζονται στα κλαδιά των δένδρων παρέχουν άφθονα θρεπτικά συστατικά που παγιδεύονται στις ρίζες των επιφύτων. Οι ορχιδέες δεν αναπτύσσονται μόνο στα τροπικά δάση, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι. Αντίθετα, υπάρχουν ποικιλίες που αναπτύσσονται σε άγονα βραχώδη εδάφη (χρησιμοποιώντας τους βράχους ως στήριγμα, όπως ακριβώς τα κλαδιά των δέντρων), ενώ υπάρχουν ποικιλίες που ενδημούν σε λιβάδια, δάση κωνοφόρων και πλαγιές βουνών. Ενδημικά είδη ορχιδέας υπάρχουν και στη χώρα μας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου όπως και σε κάθε άλλη γωνιά της γης. Ειδικότερα στην Ελλάδα συναντούμε συχνά την άνοιξη την ορχιδέα Μέλισσα (φωτογραφία), ανάμεσα σε άλλα αγριολούλουδα.